NHƯỢC THỊ LÀ GÌ ?

Nhược thị là gì?

Nhược thị là sự suy giảm thị lực ở một hoặc hai mắt do võng mạc không được kích thích xảy ra ở trẻ em. Sự giảm thị lực này không kèm theo tổn thương nào hoặc nếu có thì mức độ giảm thị lực đó không tương xứng với mức độ bệnh lý đi kèm.

Trẻ bị nhược thị có thể chữa khỏi nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng.

Nguyên nhân gây bệnh nhược thị

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh nhược thị:

Nhược thị do lé mắt là hình thái nhược thị phổ biến nhất.

Nhược thị do tật khúc xạ bao gồm cận thị, viễn thị ,loạn thị  và lệch khúc xạ (độ khúc xạ ở hai mắt không bằng nhau).

Trong trường hợp tật khúc xạ cao, võng mạc sẽ không nhận được hình ảnh rõ nét làm cho thị lực phát triển bất thường gây nhược thị. Ngoài ra, bệnh còn do võng mạc không được kích thích.

Trong trường hợp này, võng mạc có thể không nhận được kích thích gì vì có sự cản trở đường đi của ánh sáng tới võng mạc, gây ra nhược thị. Loại nhược thị này hay gặp trong sụp mi bẩm sinh, đục thủy tinh thể bẩm sinh, sẹo giác mạc…

Triệu chứng bệnh nhược thị

Nhược thị biểu hiện bằng thị lực kém ở một hoặc hai bên mắt. Mắt gọi là nhược thị khi mà thị lực dưới 7/10 sau khi đã chỉnh kính tối ưu hoặc khi chênh lệch thị lực giữa hai mắt là trên 2/10 mà sự giảm thị lực này không kèm theo bệnh lí thực thể nào hoặc nếu có thì mức độ giảm thị lực đó không tương xứng với mức độ bệnh lí đi kèm.

Ngoài ra trẻ có thể hay nheo mắt, nghiêng đầu vẹo cổ khi nhìn, đôi khi có nhức đầu nhức mắt. Cũng có thể thấy được các bệnh ở mắt gây ra nhược thị như: lác, sụp mi, đục thể thuỷ tinh…

Chẩn đoán nhược thị

Phát hiện trẻ bị nhược thị không phải dễ dàng. Nếu trẻ bị lác hoặc có những bất thường tại mắt thì bố mẹ bệnh nhân có thể dễ dàng nhận thấy được và đưa trẻ đi khám. Việc kiểm tra thị lực được thực hiện bởi các thày thuốc nhãn khoa sẽ khẳng định được trẻ có bị nhược thị hay không cũng như mức độ của bệnh.

Tuy nhiên nhiều khi nhược thị không được phát hiện ra do không có biểu hiện khác thường nào nhất là khi chỉ bị một bên mắt và trẻ không có biểu hiện về thị lực kém cũng như không than phiền gì và dễ dàng thích nghi với điều kiện thị lực đó.

Vì vậy điều quan trọng là cần có sự quan tâm, chú ý của các bậc cha mẹ đối với con em mình và nên cho trẻ đi khám mắt theo định kỳ một cách có hệ thống để có thể phát hiện sớm và can thiệp kịp thời những vấn đề về mắt.

Điều trị bệnh nhược thị

Việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách bệnh nhược thị rất quan trọng, phát hiện và chữa càng sớm càng tốt.

Điều trị nhược thị cho trẻ trước 4 tuổi chỉ mất dăm bảy ngày, muộn hơn là hằng tuần, muộn hơn nữa phải mất hằng tháng.

Nhưng khi trẻ 7 tuổi trở lên mới được phát hiện và điều trị thì cơ hội chữa khỏi bệnh rất khó khăn. Sau 1-2 năm mắc bệnh, thị lực của trẻ bị giảm nhiều, thậm chí, đến tuổi trưởng thành, thị lực của bệnh nhân giảm xuống mức 1/50, 1/100, ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống…

Khi điều trị, tùy theo nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ có thể áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Phương pháp bịt mắt lành để chữa nhược thị cho mắt lác là phương pháp cổ xưa nhất, nhưng cho đến ngày nay, nó vẫn được ứng dụng nhiều nhất do có hiệu quả nhanh, cao và dễ thực hiện nhất.

Trong rất nhiều trường hợp, chỉ cần chữa trị bằng phương pháp bịt mắt đơn giản là khỏi. Ngoài ra, bệnh còn được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật, làm thay đổi thị hướng ngoại tâm lệch lạc của mắt nhược thị trở về thị hướng chính tâm.

Bên cạnh đó, bệnh nhi có thể được áp dụng phương pháp tập luyện phục hồi chức năng thị giác bằng các bài tập đơn giản như nhặt thóc.

Trộn lẫn thóc với gạo rồi khuyến khích trẻ nhặt riêng từng loại. Nó vừa như trò chơi khiến trẻ thích thú lại vừa giúp trẻ chữa bệnh nhược thị hiệu quả. Cũng có thể để trẻ tập bằng máy chuyên dụng với sự hướng dẫn của các bác sĩ, kỹ thuật viên chuyên khoa.

Phương pháp phục hồi thị lực cho người bị nhược thị

Nếu bắt đầu điều trị trước 6-7 tuổi thường có thể phục hồi được thị lực trở về bình thường. Nếu bắt đầu điều trị khi trẻ lớn hơn, thị lực có thể cải thiện được một phần nhưng khó có thể hoàn toàn bình thường.

Việc điều trị nhược thị có hiệu quả hay không còn tuỳ thuộc rất lớn vào sự hiểu biết, sự kết hợp từ phía gia đình bệnh nhân.

Định kỳ khám và đánh giá tình trạng khúc xạ ít nhất 3 tháng/lần. Theo dõi và đánh giá thường xuyên vì có tới 60% trường hợp tái nhược thị sau 3 tháng nếu không được điều trị.

Thị lực của trẻ có thể phục hồi nhưng vẫn cần khuyến khích trẻ tiếp tục điều trị để có được thị lực tốt về lâu dài.

Nguồn: sưu tầm